Orliki w ogrodzie – uprawa, pielęgnacja, odmiany

Orliki to urokliwe byliny, które zachwycają dzwonkowatymi kwiatami. Dowiedz się, jak je uprawiać, pielęgnować i jakie odmiany wybrać do swojego ogrodu.

Czym są orliki?

Orliki (Aquilegia) należą do rodziny jaskrowatych (Ranunculaceae). To popularne rośliny ozdobne. Orliki to kwitnące byliny. Zawdzięczają nazwę kształtowi kwiatów. Kwiaty przypominają szpony orła. Mają drobne liście trójklapowe. Kwiaty są miododajne. Przyciągają owady zapylające, głównie trzmiele. Orliki są lekko trujące. Mogą wywołać objawy zatrucia.

Typowym gatunkiem w Polsce jest orlik pospolity (Aquilegia vulgaris). W ogrodach często spotkasz orlika mieszańcowego (Aquilegia cultorum). Orliki są objęte częściową ochroną gatunkową w Polsce od 2014 roku. Występują w Europie i Afryce Północnej. Na świecie rośnie około 100 gatunków orlików.

Orliki są świetną propozycją dla każdego, kto nie może uporać się z problemem obecności ślimaków w ogrodzie.

Orliki są lekko trujące dla ludzi i ślimaków. Nie powinny być spożywane. Rośliny osiągają różną wysokość. Zazwyczaj mierzą od 15 do 100 cm.

Uprawa orlików – od siewu do sadzenia

Orliki można uprawiać z nasion. Siew jest możliwy jesienią i wiosną. Jesienny siew pozwala nasionom przezimować. Wiosenny siew wykonasz najlepiej w marcu. Możesz wtedy podhodować rośliny w inspektach. Orliki można siać bezpośrednio do gruntu. Najlepiej robić to jesienią lub wczesną wiosną.

Orliki nie są szczególnie wymagające. Łatwo przystosowują się do warunków. Wymagają odpowiedniej przestrzeni. Zaleca się rozstaw 30-40 cm na 40 cm. Orliki potrzebują gleby o pH 5,0-7,0. Warto wzbogacić glebę. Użyj substancji próchniczych. Dobry jest kompost lub dojrzały obornik. Orliki warto osłonić od silnych wiatrów.

• Wysiewaj orliki od kwietnia do sierpnia.
• Warto siać nasiona oryginalne. Zapewnia to kolory wskazane przez producenta.
• Wzbogać glebę kompostem lub obornikiem.
• Osłoń rośliny od wiatru.

Pielęgnacja orlików – podlewanie, nawożenie i przycinanie

Właściwa pielęgnacja wpływa na wygląd roślin. Orliki nie lubią ciągłej wilgoci. Podlewaj je umiarkowanie. Można je nawozić od maja do lipca. Rób to co 1-2 tygodnie. Zastosuj nawozy bogate w fosfor. Zrób to kilka tygodni po przycinaniu.

Przycinanie orlików jest ważne. Ma kluczowe znaczenie dla zdrowia roślin. Wpływa też na estetykę ogrodu. Roślina nie wymaga regularnego cięcia. Usuwanie przekwitłych kwiatów poprawia jej wygląd. Stymuluje wytwarzanie nowych pąków kwiatowych. Regularne przycinanie promuje zdrowy wzrost. Pozwala kontrolować rozmiar rośliny. Pomaga zapobiegać chorobom. Usuń wszystkie odpadki roślinne po przycinaniu.

Najlepszy moment na przycinanie to lipiec. Wykonaj je po zakończeniu kwitnienia. Możesz też przycinać wczesną wiosną. Używaj ostrych narzędzi. Potrzebujesz sekatora lub nożyc ogrodowych. Pracuj ostrożnie. Uważaj na kolce. Nawadniaj rośliny po przycinaniu. Pomoże to w regeneracji.

• Nawoź orliki co 1-2 tygodnie od maja do lipca.
• Po zakończeniu kwitnienia warto przyciąć orliki.
• Regularnie usuwaj przekwitłe kwiaty. Przeciwdziała to rozsiewowi.
• Używaj czystych, ostrych narzędzi do przycinania.
• Nawadniaj rośliny po przycinaniu.

Przycinanie wspiera bioróżnorodność w ogrodzie. Odpowiednia pielęgnacja tworzy harmonijny ekosystem.

Orliki zimą – przygotowanie i ochrona

Orlik nie wymaga specjalnego przygotowania na zimę. Korzenie wymagają zabezpieczenia przed mrozem. Nadziemna część byliny obumiera. Dzieje się to wraz z nadejściem chłodów. Kłącze z pąkami wzrostu pozostaje w ziemi. Gleba ogrodowa powinna być luźna. W nocy zaczyna zamarzać. Dorosłe rośliny są odporne na zimno. Nie potrzebują dodatkowej izolacji. Młode odmiany są słabsze. Potrzebują schronienia. Usunięcie łodyg i liści przed zimą jest zalecane. Część nadziemna jest odcinana. Robi się to wraz z nadejściem mrozu. Zaleca się to od końca października do połowy listopada.

Możesz pokryć wierzch folią. Przytnij pędy do 5 centymetrów. Pokryj system korzeniowy. Użyj mieszanki gleby ogrodowej. Dodaj kompost, humus i torf. Grubość ściółki powinna wynosić do 4 centymetrów. Młode rośliny możesz okryć włókniną. Roślina nie lubi ciągłej wilgoci zimą.

• Usuń łodygi i liście orlików przed zimą.
• Pokryj system korzeniowy mieszanką gleby i kompostu/torfu.
• Zabezpiecz młode rośliny przed mrozem.

Gatunki i odmiany orlików w ogrodzie

Na świecie występuje około 100 gatunków orlików. W Polsce najczęściej spotkasz dwa gatunki. To orlik ogrodowy (Aquilegia cultorum) i orlik pospolity (Aquilegia vulgaris). Oba gatunki to krótkowieczne byliny. Orlik pospolity osiąga wysokość od 40 do 80 cm. Orlik ogrodowy dorasta do 20-80 cm.

Warto poznać inne gatunki. Do popularnych należą Aquilegia caerulea czy Aquilegia canadensis. Orlik pełny to typ orlika o pełnych kwiatach. Wybierz odmiany pasujące do stylu ogrodu.

Zastosowanie orlików w ogrodzie

Orliki to wspaniały dodatek do ogrodu. Są chętnie uprawiane na rabatach. Pasują też na skalniaki. Idealnie nadają się do założeń kwietnych. Szczególnie do ogrodów wiejskich i leśnych. Pasują do ogrodów naturalistycznych i angielskich. Można je łączyć z innymi gatunkami. Dobrze wyglądają z paprociami, tiarelle czy dzwonkami. Współgrają z przywrotnikami, floksami i miodunkami. Orliki świetnie nadają się do rabat bylinowych. Tworzą piękne kompozycje w rabatach mieszanych. Orliki można siać wzdłuż rzędów truskawek. Wyglądają pięknie w ogrodach stylu rustykalnym. Coraz częściej sadzi się orliki w donicach.

Orliki idealnie nadają się do naturalistycznych założeń kwietnych, zwłaszcza do ogrodów wiejskich i leśnych oraz na skalniaki.

• Łącz orliki z paprociami i dzwonkami.
• Twórz rabaty bylinowe i mieszane z orlikami.
• Sadź orliki w ogrodach wiejskich i naturalistycznych.

Problemy w uprawie orlików

Orliki są dość odporne na szkodniki. Czasem może wystąpić na nich mszyca. Przycinanie pomaga zapobiegać chorobom. Utrzymuj czystość wokół roślin. Usuń wszystkie odpadki roślinne po przycinaniu.

Orliki są dość odporne na szkodniki, czasem może wystąpić na nich mszyca.

Orliki są lekko trujące. Uważaj przy kontakcie z rośliną. Szczególnie podczas prac pielęgnacyjnych.